Khổ vì tham mưu sai

Mới đây, hàng chục lao động của Công ty X.D (quận Tân Phú - TPHCM) khiếu nại vì bị cho nghỉ việc trái quy định. Sau khi tìm hiểu, chúng tôi được biết người giúp ban giám đốc công ty ra quyết định cho người lao động (NLĐ) nghỉ việc là bà N.T.V, phụ trách nhân sự của công ty. Bà V. giải thích lý do cho NLĐ nghỉ việc: “Do hoạt động kinh doanh gặp khó khăn nên công ty thông báo cho NLĐ làm đơn xin nghỉ việc. Vì họ không tự nguyện xin nghỉ nên công ty phải ra quyết định cho nghỉ”.

Tự làm “luật”

Tương tự, hàng chục nhân viên Công ty T.H (quận Tân Bình - TPHCM) cũng vừa gửi đơn khiếu nại lên các cơ quan chức năng và Báo Người Lao Động phản ứng về việc bị cho nghỉ việc đột ngột, không thông báo rõ lý do. Khi chúng tôi hỏi vì sao thì bà N.H.T, phụ trách nhân sự của Công ty T.H, thanh minh: “Công ty có quyền tuyển dụng và cho NLĐ nghỉ việc khi không có nhu cầu, tại sao phải thông báo?”.

Một doanh nghiệp (DN) khác đã xử lý kỷ luật một nữ nhân viên đang mang thai, khi chúng tôi thắc mắc rằng công ty có biết pháp luật lao động quy định DN không được xử lý kỷ luật lao động nữ đang mang thai, nuôi con nhỏ hay không thì giám đốc nhân sự trả lời: “Họ vi phạm nên công ty phải sa thải, bất kể đó là ai”.

Nhiều người đến Báo Người Lao Động nhờ can thiệp giải quyết quyền lợi sau khi bị kỷ luật “oan”. Ảnh: BẢO NGHI

Chưa hết, trưởng phòng nhân sự một DN có vốn đầu tư nước ngoài ở KCX Tân Thuận - TPHCM tự xưng “có thâm niên 10 năm làm công tác nhân sự, có bằng cử nhân luật và hành chính, rành luật lao động như lòng bàn tay” nhưng khi được hỏi vì sao xử lý kỷ luật lao động mà không tổ chức cuộc họp, không lập biên bản… thì trả lời: “NLĐ vi phạm rất nhiều lần, không lẽ mỗi lần vi phạm lại tổ chức họp rồi lập biên bản?

Làm vậy thì thời gian đâu mà làm việc!?”. Tai nghe, mắt thấy cung cách làm việc “trời ơi, đất hỡi” của nhiều “chuyên gia nhân sự”, một cán bộ của Sở LĐ-TB-XH TPHCM lắc đầu: “Làm nhân sự, cái cơ bản nhất là phải biết pháp luật lao động nhưng những người này cũng không nắm được. Chính xác thì nên gọi họ là “thầy dùi”.

Doanh nghiệp lãnh hậu quả

Tuy nhiên, không phải cán bộ nhân sự nào cũng thiếu hiểu biết pháp luật. Qua tiếp xúc, một số cán bộ nhân sự của DN thừa nhận đôi khi biết việc xử kỷ luật NLĐ là không đúng với quy định của pháp luật nhưng vì chủ DN nhất quyết muốn cho NLĐ nghỉ nên “việc tham mưu làm trái chẳng qua cũng chỉ vì miếng cơm manh áo”. Bài học đối với họ là nhiều người vì thẳng tính, không chấp nhận cách hành xử sai trái của chủ DN đã phải… “đội nón ra đi” trước khi NLĐ bị đuổi.

Điều rút ra là chính sự thiếu hiểu biết, hạn chế kiến thức, hành xử tùy tiện và do quá lệ thuộc vào mệnh lệnh của chủ nên tại nhiều DN, những ý kiến tham mưu của bộ phận nhân sự không những khiến môi trường làm việc không được cải thiện mà còn làm cho tranh chấp, khiếu kiện gia tăng, cả NLĐ và DN đều bị thiệt.

Mới đây, sau khi cương quyết sa thải một nhân viên vì người này nghỉ điều trị bệnh do làm việc quá sức, Công ty S.G (quận 12 - TPHCM) đã bị kiện ra tòa và phải bồi thường gần 200 triệu đồng. Một DN khác cũng vừa bị tòa tuyên buộc bồi thường cho một nhân viên gần 140 triệu đồng do điều chuyển, sa thải trái luật.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TPHCM, cho rằng bộ phận nhân sự có vị trí rất quan trọng tại DN. Người làm công tác nhân sự không chỉ am hiểu về pháp luật lao động mà cần có cách hành xử khéo léo, biết cách làm hài hòa quan hệ lao động, góp phần cải thiện môi trường làm việc. Tiếc là trong nhiều DN, vai trò của người làm công tác nhân sự chưa được phát huy.