Có mức lương đủ sống là mong muốn của đa số lao động
Đang thảo luận 2 phương án
Trao đổi với phóng viên ANTĐ ngày 29/7, ông Nguyễn Tiến Đăng, Trưởng phòng Tiền lương, Vụ Lao động-Tiền lương (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, Hội đồng Tiền lương quốc gia đã tổ chức các phiên họp chung để thảo luận về phương án điều chỉnh lương tối thiểu vùng sẽ áp dụng cho năm 2015. Tại các phiên họp này, đại diện của 3 bên thành viên trong Hội đồng Tiền lương Quốc gia là Bộ LĐ-TB&XH, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cùng phía sử dụng lao động là Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) có những trao đổi, tranh luận rất thẳng thắn về các phương án điều chỉnh lương được đưa ra.
Phía đại diện người sử dụng lao động là VCCI đề xuất không tăng lương tối thiểu vùng trong năm 2015 hoặc nếu tăng thì mức tăng chỉ từ 10-12%. Ông Phùng Quang Huy, Giám đốc Văn phòng Giới sử dụng lao động – VCCI cho rằng, mức lương tối thiểu tăng thêm 10% có thể làm tổng quỹ lương mà doanh nghiệp phải chi trả tăng thêm hơn 17%. Trong bối cảnh kinh tế đang hết sức khó khăn như hiện nay, khả năng chi trả nếu điều chỉnh lương tối thiểu vào đầu năm tới là rất yếu. Trong khi đó, phía đại diện người lao động là Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam đề xuất mức điều chỉnh tăng lương tối thiểu năm 2015 lên 23% so với năm 2014. Theo ông Mai Đức Chính, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, với mức lương tối thiểu hiện nay, kể cả mức cao nhất ở vùng I là 2,7 triệu đồng/tháng thì ngay cả người lao động độc thân cũng không đủ chi tiêu chứ chưa nói đến việc phải nuôi con.
Dự kiến trong tháng 8 này, Hội đồng Tiền lương Quốc gia sẽ chốt phương án cuối cùng về điều chỉnh lương tối thiểu vùng 2015 để trình Chính phủ xem xét vào đầu tháng 9 tới. Ông Nguyễn Tiến Đăng cho biết, tuy đến thời điểm này chưa có phương án cuối cùng song chắc chắn lương tối thiểu năm 2015 sẽ được điều chỉnh tăng để đảm bảo đời sống cho người lao động. Ở năm 2013 - năm đầu tiên lương tối thiểu được xây dựng bởi Hội đồng Tiền lương Quốc gia, lương tối thiểu được điều chỉnh tăng 17% so với năm 2012 và nằm ở khoảng giữa trong 2 phương án do VCCI và Tổng Liên đoàn lao động đề xuất.
Lương tăng vẫn chưa đủ sống
Trong quý I và quý II vừa qua, Viện Công nhân và Công đoàn - Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã khảo sát 1.500 công nhân tại 60 doanh nghiệp ở 12 tỉnh/ thành phố trên cả nước về vấn đề tiền lương, mức sống tối thiểu. Theo đó, tiền lương trung bình của người lao động, bao gồm cả các loại phụ cấp và làm thêm giờ hiện mới đạt hơn 3,7 triệu đồng/tháng, trong khi mức chi tiêu trung bình cho nhu cầu sinh hoạt hàng tháng của họ (có nuôi con) đã lên tới 4,1 triệu đồng/tháng. Theo PGS.TS Nguyễn Quang Thọ, Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn, có tới hơn 13% người lao động cho biết thu nhập của họ hiện không đủ sống, gần 25% phải chi tiêu hết sức tằn tiện và gần 50% cho biết thu nhập chỉ vừa đủ chi trả các sinh hoạt thiết yếu nhất. Chỉ có 12,3% người lao động cho biết có tích lũy nhưng phần lớn trong đó số tiền tích lũy rất nhỏ, chỉ từ 200.000-500.000 đồng/tháng.
Các chuyên gia cũng đưa ra nhận định rằng, hiện tại lương tối thiểu ở nước ta mới chỉ đáp ứng được 75% nhu cầu đời sống tối thiểu của người lao động. Nếu lương tối thiểu được điều chỉnh đều đặn hàng năm theo đúng lộ trình, với mức điều chỉnh mỗi năm tăng bình quân khoảng trên 15% thì cũng phải đến năm 2016, lương tối thiểu mới đáp ứng đủ nhu cầu chi tiêu cho đời sống tối thiểu của người lao động.
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Phạm Minh Huân cho biết, nếu tăng lương tối thiểu cao khiến doanh nghiệp gặp khó khăn thì từ đó cũng sẽ ảnh hưởng đến cơ hội việc làm của người lao động khi doanh nghiệp thu hẹp sản xuất, cắt giảm nhân sự. Để hài hòa quyền lợi, Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã cho phép doanh nghiệp được quyền thảo luận, bàn bạc với người lao động tăng lương theo khả năng của doanh nghiệp.